كارت‌هاي خاكستري در نورپردازي به چه كار مي‌آيند؟ چرا با متداول گشتن دوربين‌هاي ديجيتال و پيشرفت نرم‌افزار‌هاي اديت تصوير، همچنان استفاده از كارت خاكستري در ميان عكاسان متداول است؟ در ادامه مطلب سعي شده است تا با برسي كارت خاكستري و كاربردهاي آن به سؤالاتي از اين دست پاسخ داده شود؛ بنابراين با پيكسل همراه باشيد.
از زماني كه نورسنجي با استفاده از ابزار‌هاي مختلف در عكاسي رايج شد، كارت‌هاي خاكستري با ضرايب مختلف نيز مورد استفاده عكاسان قرار گرفت. كارت‌هاي خاكستري در عكاسي كاربردهاي زيادي دارد؛ از تنظيم وايت بالانس گرفته تا كنترل روشنايي و اكسپوژر تصوير در مرحله اديت و همچنين نورخواني دقيق در استوديو.
بر خلاف باور عموم، اولين كاربرد كارت‌هاي خاكستري، استفاده از آن به عنوان معياري براي نورسنجي مي‌باشد. اگر چه امروزه از كارت‌هاي خاكستري به عنوان ابزاري براي تنظيم تراز سفيدي عكس استفاده مي‌شود، ولي در گذشته و زماني كه عكاسي رنگي در ميان عكاسان اصلاً رواج نداشته نيز، از كارت‌هاي خاكستري استفاده مي‌شده است. (در عكاسي سياه و سفيد چيزي به نام وايت بالانس تعريف نمي‌شود).
اجسام موجود در طبيعت به طور ميانگين تنها ۱۸.۷ درصد نور را بازتاب مي‌دهند و مابقي را جذب مي‌كنند؛ بنابراين نورسنج‌هاي بازتابي و نورسنج TTL دوربين‌هاي DSLR با اين فرض طراحي شده‌اند كه سوژه‌اي را كه بر روي آن نورخواني انجام مي‌شود، تنها ۱۸ درصد نور را بازتاب مي‌دهد. به همين خاطر است كه اگر در صحنه‌اي بر روي سوژه‌اي سفيد رنگ نورسنجي كنيم، نورسنج يك عدد ديافراگم به خصوص مثلاً F16 را پيشنهاد مي‌دهد و اگر در همان تصوير بر روي يك سوژه مشكي رنگ نورسنجي صورت پذيرد، عدد ديافراگمي بسيار پايين‌تر و مثلاً در حدود F8 خواهيم داشت. در اين حالت اگر با F16 عكاسي كنيم قطعاً سوژه‌ي سفيد رنگ بسيار نزديك به خاكستري روشن در تصوير به ثبت مي‌رسد و سوژه سياه رنگ نيز بسيار تيره به نظر خواهد رسيد. اگر با F8 نيز عكاسي شود مشكي به خاكستري مي‌زند و قسمت‌هاي روشن تصوير پيش از حد نوردهي مي‌شوند و به اصطلاح مي‌سوزند.
براي حل اين مشكل دو راه وجود دارد، يا توسط نورسنج‌هاي اكسترنال به صورت مستقيم منبع‌هاي نور خوانده شود و يا به صورت بازتابي، نور كارت خاكستري قرار داده شده در كنار سوژه خوانده شود. كارت خاكستري ۱۸ درصد به گونه‌اي طراحي شده است تا تنها ۱۸ درصد نور را بازتاب دهد و مابقي را جذب كند؛ بنابراين كارت‌هاي خاكستري را مي‌توان به عنوان معيار مناسبي براي نورسنجي دقيق قرار داد و هنگام عكاسي به صورتي دقيق نور محيط را خواند و دوربين را بر اين اساس بر روي تنظيمات مناسب قرار داد. لازم به ذكر است كه نورسنج‌هاي داخلي دوربين‌هاي DSLR با وجود پيشرفت‌هاي زيادي كه داشته‌اند و همچنين نقاط بسيار مختلفي كه در كادر جهت نورخواني ارائه مي‌دهند، همچنان براي نورخواني حرفه‌اي صحنه به خصوص در نورپردازي‌هاي استوديويي، ابرازي مناسب و كارآمد به شمار نمي‌آيند. ولي براي مصارف غيرحرفه‌اي نورسنج TTL دوربين حتي بدون استفاده از كارت‌هاي خاكستري پاسخگوي نياز‌ها خواهد بود. فقط بايد توجه داشت كه با فرمت Raw عكاسي كرد تا كنترل بيشتري در تنظيم نوردهي و روشنايي تصوير در مرحله اديت داشته باشيم.
كارت‌هاي خاكستري با ضرايب ديگر نيز توليد شده‌اند. به عنوان مثال كارت خاكستري ۱۲ درصد كه ۱۲ تنها درصد نور را بازتاب مي‌كند. اين كارت جهت نوردهي كمي بيش از حد معمول به كار گرفته مي‌شود و در نتيجه تصوير ثبت شده كمي روشن‌تر به نظر مي‌رسد.
از ديگر كاربردهاي كارت‌هاي خاكستري كه امروزه نيز بيشتر به چشم مي‌آيد، تنظيم سفيدي، يا همان وايت بالانس تصوير است. با استفاده از كارت خاكستري هم مي‌توان وايت بالانس را در مرحله عكاسي و هم در مرحله اديت عكس اصلاح نمود. كارت خاكستري به گونه‌اي ساخته مي‌شود كه حداقل يك سطح آن كاملاً دقيق، به رنگ خاكستري ميانه باشد و اگر قرار باشد كه رنگ‌هاي اصلي قرمز، سبز و آبي را به ۲۵۶ واحد مختلف تقسيم كنيم، (سيستم رنگي RGB) كارت خاكستري در اين سه رنگ بايد مقداري معادل ۱۲۵ داشته باشد. (البته اين مقادير به كاليبراسيون صفحه نمايش و فضاي رنگي مانيتور نيز بستگي دارد) به همين علت كارت‌هاي خاكستري را بايد از لبه در دست گرفت و تا حد ممكن از تماس سطح آن با دست و اجسام ديگر جلوگيري شود؛ زيرا كوچك‌ترين تماس ممكن است كه بر روي صفحه كارت لكه ايجاد كند و تعادل رنگي و ميزان بازتاب نور را تغيير دهد و باعث تنظيم اشتباه نوردهي و وايت بالانس تصوير شود.
اگر قصد داشته باشيم كه در همان لحظه ثبت عكس، تصوير با وايت بالانس دقيق ذخيره شود، بايد تنظيمات وايت بالانس دوربين را در حالت Custom قرار داد و يك عكس از كارت خاكستري كه در صحنه و در كنار سوژه قرار داده شده، گرفته شود و سپس آن را به عنوان معيار قرار داد. دوربين به صورت خودكار وايت بالانس را براي گرفتن عكس‌هاي بعدي بر روي عدد موردنظر تنظيم مي‌كند.
در حالت اصلاح وايت بالانس در مرحله اديت نيز با توجه به اينكه مقادير RGB كارت خاكستري مساوي و برابر با ۱۲۵ مي‌باشد، مي‌توان از صحنه مورد نظر دو بار عكس گرفت، يك‌بار با قرار دادن كارت خاكستري در قاب تصوير و بار ديگر عكس با تركيب‌بندي مورد نظر و سپس در عكسي كه كارت خاكستري در آن وجود دارد، سفيدي تصوير را اصلاح كرد و تنظيمات آن را به عكس اصلي انتقال داد.
امروزه در بازار كارت‌هاي خاكستري با برندها و با كيفيت متفاوتي به بازار عرضه مي‌شود كه به دقت و كيفيت آن‌ها توجه شود. از ميان اين برندها محصولات كمپاني‌هايي مثل Sekonic و Novoflex از اعتبار و دقت ساخت بالا‌يي برخوردار هستند. آموزش عكاسي به عنوان مثال Novoflex ZEBRA Check Card از پليمر توليد شده و پوشش ضدبازتاب روي هر دو سطح آن وجود دارد. يك‌طرف آن سفيد و طرف ديگر خاكستري است؛ و براي نورسنجي و تنظيم وايت‌بالانس بسيار مناسب است و يا Sekonic Exposure Profile Target II در يك طرف كارت خاكستري ۱۸ درصد است و در طرف ديگر چارت يا پروفايل درجات مختلف خاكستري است كه براي تست سنسور و رسيدن به بهترين نوردهي در تركيب‌هاي مختلف لنز و دوربين كاربرد دارد.
گزينه‌هاي ساده‌تر و اقتصادي‌تري نيز روانه بازار شده است كه در اين ميان مي‌توان به كارت خاكستري S&S اشاره كرد كه از يك طرف آن مي‌توان به عنوان رفلكتور نيز بهره برد.
تاكنون تجربه‌ي استفاده از كارت هاي خاكستري را داشته‌ايد؟
اگر اين طور است نظرات خود را با ما در ميان بگذاريد.
- یکشنبه ۱۹ دی ۹۵ ۱۳:۰۳ ۲,۶۲۲ بازديد
- ۰ نظر