بجز دوربين و لنز، تجهيزات و وسايل ديگري هم هستند كه جزو احتياجات مهم هر عكاس منظره به حساب مي‌آيند. اما بر خلاف عكاسان استوديويي، عكاسان منظره بايد تجهيزاتشان را با خود حمل‌كنند و خيلي اوقات درپياده‌روي‌هاي طولاني آنها را به دوش بكشند تا به محل موردنظرشان براي عكاسي برسند. اين نكته باعث مي‌شود كه قابليت حمل آسان و وزن اين تجهيزات براي عكاسان منظره از اهميت بالايي برخوردار باشد. در اين مطلب سعي مي‌كنم كه شما را با مهمترين وسايل و تجهيزاتي كه در عكاسي منظره كاربرد زيادي دارند آشنا كنم و در ضمن اين كار، نكاتي كه براي خريد آنها بايد مدنظر قراردهيد را مختصر بيان‌كنم.
سه‌پايه و سرسهپايه
سه‌پايه يكي از متداول‌ترين وسايل مورد نياز براي عكاسي منظره است. كار اصلي سه‌پايه ثابت نگاه‌داشتن دوربين در مدت‌زمان نوردهي است تا بدون لرزش دست، عكس در شارپ‌ترين حالت ممكن ثبت‌شود. دو عامل در عكاسي منظره باعث مي‌شود كه بيش از ديگر گونه‌هاي عكاسي نيازمند به يك سه‌پايه‌ي مستحكم و باكيفيت باشيد. اول اينكه معمولاً عكاسان منظره براي دستيابي به عمق‌ميدان زياد، از ديافراگم‌هاي بسته‌اي مثل f/8 يا f/11 استفاده مي‌كنند و دوم اينكه براي بدست‌آوردن بهترين كيفيت و پايينترين ميزان نويز در عكس‌ها، حساسيت ISO را در كمترين حد خود قرار مي‌دهند. اگر با مباني نوردهي در عكاسي آشنا باشيد خوب مي‌دانيد كه بستن ديافراگم (با كاهش ميزان نوري كه به سنسور تصوير مي‌رسد) و كاهش ISO (با كم‌كردن ميزان حساسيت سنسور به نور) باعث مي‌شود كه براي ثبت عكس با نوردهي مناسب، مجبور باشيد تا سرعت شاتر (به عنوان ضلع سوم مثلث نوردهي) را كاهش دهيد. استفاده از سرعت‌هاي پايين شاتر به معني آن است كه احتمال تارشدن عكس بخاطر لرزش‌هاي دست بالاتر مي‌رود؛ بنابراين، قراردادن دوربين روي سه‌پايه، عكاسان منظره را قادر مي‌سازد تا با خيال راحت سرعت شاتر را تا جايي كه نياز است كاهش‌دهند. سه‌پايه آنقدر مهم است كه اصولاً برخي تكنيك‌هاي عكاسي نظير عكاسي با نوردهي طولاني (Long Exposure) و عكاسي به روش HDR بدون آن غير ممكن يا فوق‌العاده دشوار است.
حال كه با اهميت سه‌پايه در عكاسي منظره آشنا شديد، بپردازيم به اينكه چه نكاتي را در خريد سه‌پايه بايد مدنظر قراردهيد. من پيش‌تر در مطلبي جداگانه راهنمايي براي خريد سه‌پايه را گردآوري‌كردم؛ اما در اينجا به طور خلاصه به چند نكته‌ي مهم اشاره مي‌كنم. اولين نكته‌اي كه مخصوصاً عكاسان مبتدي بايد مدنظر قراردهند اين است كه سه‌پايه هرچقدر هم كه خوب و مستحكم باشد، اگر بيش از حد سنگين باشد، احتمالاً بعد از مدت كوتاهي شما را از به همراه بردن آن در سفرهايتان منصرف مي‌كند. بنابراين، براي عكاسي منظره بايد سه‌پايه‌اي را انتخاب كنيد كه در آن توازن بين استحكام و وزن رعايت شده‌باشد. سه‌پايه‌هاي خوب معمولاً در دو جنس آلومينيوم و فيبر‌كربن يافت مي‌شوند كه نوع دومي سبك‌تر و البته كمي گران‌تر است. معيار ديگري كه براي انتخاب سه‌پايه بايد به آن دقت كنيد حداكثر و حداقل ارتفاع سه‌پايه است كه بايد مطابق با نيازهاي شما باشد. يك نكته‌ي ديگر در انتخاب سه‌پايه‌ي مناسب عكاسي منظره مربوط مي‌شود به سرپايه‌هاي (feet) سه‌پايه كه انواع پلاستيكي، فلزي و قابل تعويض دارند. با توجه به استفاده‌ي شما از سه‌پايه براي عكاسي در طبيعت بديهي است كه سرپايه‌هاي فلزي دوام بيشتري خواهند‌داشت.
اما مهمترين قسمت هر سه‌پايه‌اي سرسه‌پايه‌ي آن است. بسياري از سه‌پايه‌هاي معمولي خودشان داراي يك سرسهپايه هستند اما در مورد سه‌پايه‌هاي حرفه‌اي‌تر سرسهپايه را بايد جدا تهيه‌كنيد. سرسهپايهها داراي دو نوع متداول pan-tilt و ball-head يا توپي هستند. هركدام از اينها خصوصيات و مزاياي خودشان را دارند؛ اما سهولت استفاده از سرسه‌پايه‌هاي ball-head كه در آنها تنها با شُل‌كردن يك اهرم مي‌توانيد دوربين را به تمام جهات حركت‌دهيد باعث‌شده تا اين نوع از سرسهپايهها در ميان عكاسان حرفه‌اي محبوبيت بيشتري داشته‌باشند.
فيلترها
هرچند كه امروزه ديگر خيلي از فيلترها جاي خود را به ابزارهاي Camera Raw و Lightroom داده‌اند؛ اما همچنان بسياري از عكاسان منظره در كوله‌پشتي خود چندين فيلتر مختلف دارند. از ميان انواع مختلف فيلترها، اثر فيلترهاي ND (Neutral Density) را نمي‌توان در نرم‌افزار بازسازي‌كرد. فيلترهاي ND از لحاظ رنگي خنثي هستند، يعني هيچ رنگي را به عكس اضافه نمي‌كنند و تنها كاري كه انجام مي‌دهند اين است كه از ميزان نوري كه از آنها عبور مي‌كند را مي‌كاهند. بسته به ميزاني كه نور را كاهش مي‌دهند، فيلترهاي ND انواع مختلفي دارند كه بر حسب كاهش استاپ نوري سنجيده مي‌شوند. فيلترهاي ND مي‌توانند بين 1 تا 16 استاپ نور را كاهش‌دهند. كاربرد اصلي فيلترهاي ND در عكاسي با نوردهي طولاني است. احتمالاً شما عكس‌هايي از آبشار يا دريا را ديده‌ايد كه در آنها حركت آب كاملاً محو و در اصطلاح به صورت مخملي در عكس ثبت شده‌است و يا عكس‌هايي از آسمان كه حركت ابرها در آنها كاملاً محو‌شده‌است. براي ثبت اين‌گونه عكس‌ها نياز به نوردهي طولاني داريد و براي نوردهي طولاني نياز داريد تا نور واردشده به سنسور تصوير را تا جاي ممكن كاهش‌دهيد. در نور روز و در بسته‌ترين ديافراگم و پايينترين حساسيت ISO هم احتمالاً بيش از چند ثانيه نمي‌توانيد نوردهي را افزايش دهيد؛ در حالي كه براي محوكردن حركت آب يا ابرها و يا هرچيز متحرك ديگر (بسته به سرعت حركت آنها) ممكن است به نوردهي‌هاي چند دقيقه‌اي هم نيازداشته‌باشيد. اينجاست كه فيلترهاي ND به كار شما مي‌آيند و با كاهش نور واردشده به دوربين امكان استفاده از سرعت‌هاي بسيار پايين‌تر شاتر را حتي در روشنايي وسط روز فراهم مي‌كنند.
در هنگام خريد فيلترهاي ND خساست به خرج ندهيد و سعي كنيد فيلترهاي باكيفيت و از سازندگان معتبر را تهيه‌كنيد، چراكه هرچيزي كه در جلوي لنز شما قرارمي‌گيرد به طور مستقيم مي‌تواند بر كيفيت عكس‌هاي شما تأثير بگذارد و هيچ عكاسي نمي‌خواهد كيفيت دوربين و لنز گران‌قيمتش را قرباني يك فيلتر ارزان‌قيمت و بي‌كيفيت كند. اگر فقط مي‌خواهيد كه يك فيلتر ND بخريد، من به شما فيلتر ND با كاهش 6 استاپ را پيشنهاد مي‌كنم كه براي خيلي از كاربري‌ها مناسب است.
ريموت شاتر (دكلانشور)
يكي ديگر از تجهيزات جانبي مورد نياز عكاسان منظره، ريموت شاتر است كه در دوران عكاسي آنالوگ به آن دِكلانشور مي‌گفتند. ريموت شاتر وسيله‌ي نسبتاً كوچكي است كه يا از طريق سيم و يا به صورت بي‌سيم به دوربين متصل مي‌شود و با آن مي‌توانيد بدون لمس دكمه‌ي شاتر دوربين عكس بگيريد. حالا، شايد بپرسيد وقتي خود دوربين دكمه‌ي شاتر دارد، ديگر چه نيازي به يك دكمه‌ي شاتر اضافه است!؟ دو علت براي استفاده از ريموت شاتر وجود دارد. اول اينكه فشردن دكمه‌ي شاتر دوربين، حتي اگر دوربين روي سه‌پايه باشد، لرزش خفيفي ايجاد مي‌كند كه همان لررزش مخصوصاً در عكاسي با نوردهي طولاني مي‌تواند از شارپنس عكس بكاهد. البته يك راه ديگر جلوگيري از لرزش دوربين اين است كه از تايمر دوربين استفاده‌كنيد تا نوردهي مثلاً 5 ثانيه بعد از فشردن دكمه‌ي شاتر آغارشود.
دومين دليل استفاده از ريموت شاتر هم به تكنيك عكاسي با نوردهي طولاني مربوط مي‌شود. همانطور كه در بحث فيلترهاي ND گفتم، در اين تكنيك عكاسي گاهي نوردهي چندين دقيقه به طول مي‌انجامد. اگر بخواهيد بدون ريموت شاتر نوردهي طولاني داشته باشيد، بايد دوربين را در مد Bulb قراردهيد. در اين حالت، پرده‌ي شاتر دوربين تا زماني كه با انگشتتان دكمه‌ي شاتر را پايين نگه‌داريد باز مي‌ماند و نوردهي انجام مي‌شود. علاوه بر اينكه فشردن و پايين نگه‌داشتن يك دكمه براي چندين دقيقه كار آساني نيست، انجام اين كار بدون آنكه فشار دست شما باعث لرزش دوربين نشود هم تقريباً غيرممكن است! بنابراين، مي‌توان گفت كه داشتن ريموت شاتر براي تكنيك عكاسي با نوردهي طولاني كاملاً ضروري است. پس، اگر در عكاسي منظره به اندازه‌ي كافي جدي هستيد، حتماً خريد يك ريموت شاتر باسيم (كه به آن Cable Release هم مي‌گويند) را در اولويت خريد تجهيزات جانبي مورد‌نيازتان قراردهيد. ابتدايي‌ترين و ارزان‌ترين نوع اين وسايل تنها يك دكمه‌ي شاتر در اختيار شما قرارمي‌دهند؛ اما انواع حرفه‌اي‌تر ريموتشاترها داراي تايمر هستند و مي‌توانند حتي نوردهي‌هاي چند ساعته را به صورت خودكار انجام‌دهند. در هنگام خريد ريموت‌هاي باسيم به طول سيم آنها هم دقيت كنيد، چراكه اگر خيلي كوتاه باشند سهولت استفاده از آنها هم كمتر خواهدبود.
وسايل ديگر
مهمترين تجهيزاتي كه براي عكاسي منظره نياز داريد همان‌هايي است كه در بالا ذكر شد؛ اما بجز آنها وسايل و تجهيزات خُرد ديگري هم هستند كه مي‌توانند تجربه‌ي عكاسي بهتري را براي شما فراهم‌كنند.
بسته به اينكه براي عكاسي منظره چه مدت از شهر دور بشويد، نياز داريد كه با خودتان باتري اضافي همراه داشته‌باشيد. هيچ چيز بدتر از اين نيست كه منظره‌ي بي‌نظيري را فقط بخاطر تمام شدن باتري دوربينتان از دست بدهيد. توصيه‌ي من اين است كه بجز باتري داخل دوربينتان، هميشه حداقل دو باتري كاملاً شارژ‌شده‌ي اضافي را در كوله‌پشتي تجهيزاتتان داشته‌باشيد. البته، ريموتشاترها هم باتري دارند؛ بنابراين، خوب است كه براي آنها هم باتري اضافي به همراه داشته‌باشيد.
ظرفيت كارت‌هاي حافظه در سال‌هاي اخير بسيار افزايش يافته و ديگر از اين نظر خيلي محدوديت نداريد. اما باز هم توصيه مي‌شود كه براي سفر‌هاي طولاني‌مدت چند كارت حافظه‌ي اضافي هم به همراه خود داشته‌باشيد تا در صورت پُرشدن يا خراب‌شدن يكي از كارت‌هاي حافظه، جايگزيني براي آن وجود داشته‌باشد.
در آموزش عكاسي منظره، شما با شرايط مختلف آب و هوايي روبرو هستيد و به احتمال فراوان نياز خواهيد‌داشت تا از لوازم تنظيف دوربين و لنز براي تميز كردن لنز و سنسور تصوير دوربينتان استفاده‌كنيد. هرچند تميزكردن سنسور تصوير دوربين نياز به مهارت و دقت زيادي مي‌خواهد تا به سنسور آسيب نرسد و عموماً به عكاسان تازه‌كار اين كار توصيه نمي‌شود؛ اما براي تميزكردن لنز مهارت آنچناني نياز نيست! هميشه سعي كنيد از دستمال‌هاي مخصوص تميزكردن لنز استفاده‌كنيد چراكه استفاده از دستمال‌هاي معمولي يا بدتر از آن گوشه‌ي لباستان مي‌تواند باعث خَش‌افتادن روي اِلمان جلويي لنز شود.
- چهارشنبه ۲۲ دی ۹۵ ۱۲:۱۹ ۱,۷۱۱ بازديد
- ۰ نظر